Met de start van de poules in zicht, leek het ons interessant even te kijken naar de verschillende scheidingssystemen. Hieronder het relaas!
We gaan uit van volgende tabel voor de berekeningen.
(druk op + of – om de tabel te verbergen of weer te geven)
De vetgedrukte getallen zijn de respectievelijke scheidingspunten, gebaseerd op ons voorbeeld hierboven.
Bucholz
(Weerstandspunten of Solkoffscore)
Het Bucholz-systeem werd uitgedacht door Bruno Bucholz in 1932 voor Zwitserse toernooien (zoals bv. het Lentetoernooi).
Het idee is simpel: tel alle scores van je tegenstander op en dat is je score.
Later werd hieraan toegevoegd dat punten veroorzaakt door ongespeelde partijen (forfaits of bye) voor de helft van de punten tellen. Een van de redenen waarom men niet zo graag een punt toekent voor een bye-partij.
In ons voorbeeld is dit dus:
13,5 + 3 × 11,5 + 8 + 7,5 + 7 + 2 × 6,5 + 5 + 4,5 + 4 + 2,5 + 2 + 0 = 101,5*
* We gingen er van uit dat er geen forfaits of byes waren…
Sonneborn-Berger
Het Sonneborn-Berger-systeem, soms ook wel Bucholz II genoemd, is een gelijkaardig systeem. Hierbij tel je de scores van je tegenstander op, maar eerst vermenigvuldig je ze met je behaalde score!
Voor we aan ons voorbeeld beginnen, moeten we wat gokken om aan de score van 7,5 te komen en te rekenen tegen wie hij won.
We houden het simpel:
Verlies: Spelers 1 tot en met 4
Remise: Spelers 5 tot en met 12
Winst: Spelers 13 tot en met 16
Als we ons voorbeeld dan uitrekenen, wordt dit:
| Verlies | Remise | Winst |
| 0 × 13,5 = 0 0 × 11,5 = 0 0 × 11,5 = 0 0 × 11,5 = 0 |
0,5 × 8 = 4 0,5 × 7,5 = 3,75 0,5 × 7 = 3,5 0,5 × 6,5 = 3,25 0,5 × 6,5 = 3,25 0,5 × 5 = 2,5 0,5 × 4,5 = 2,25 |
1 × 4 = 4 1 × 2,5 = 2,5 1 × 2 = 2 1 × 0 = 0 |
Som ∑ = 4 × 0 + 4 + 3,75 + 3,5 + 2 × 3,25 + 2,5 + 2,25 +4 + 2,5 + 2 +0 = 31 punten
De Sonneborn-Berger-score is dus 31.
Median-Bucholz
Is een variant van bovenstaand Bucholz-systeem.
Het idee is afgeleid uit statistiek. Hierbij geldt dat extremen de metingen verstoren en zodoende moeten weggelaten worden.
In dit geval laat men de hoogste en laagste scores weg.
Later werd er wat aan gesleuteld en geldt het volgende:
| Aantal partijen | Weg te laten scores |
|---|---|
| maximaal 8 | De hoogste en laagste |
| 9 of meer | De twee hoogste en laagste |
In ons voorbeeld wordt dit dus:
We hebben 15 partijen, dus de twee hoogste en laagste worden weggelaten.
2 × 11,5 + 8 + 7,5 + 7 + 2 × 6,5 + 5 + 4,5 + 4 + 2,5 + 2 = 88*
* We gingen er van uit dat er geen forfaits of byes waren…
Scheidingspunten
(Voortschrijding)
Scheidingspunten worden simpel bepaald door de som te nemen van het aantal punten dat de tegenstrever op dat moment had.
Een voorbeeld:
| Ronde | Punten tegenstrever NA de ronde | Scheidingspunten worden dus: |
|---|---|---|
| 1 | 0 | 0 |
| 2 | 1 | 1 |
| 3 | 2 | 3 |
| 4 | 2 | 5 |
Totaal aantal behaalde scheidingspunten in 4 rondes: 5 scheidingspunten.
Uitwerken op ons voorbeeld zal té moeilijk worden om uit te leggen, dus laten we het maar voor wat het is…
Eloprestatie
(Toernooiprestatie of TPR)
Om de eloprestatie te berekenen, wordt gebruik gemaakt van een statische tabel, bv van de FIDE, zoals je hier vindt onder puntje 8.0. Op basis van het eloverschil krijg je een bepaalde winstkans.
In tegenstelling tot bij het berekenen van de échte elo’s (een goed idee voor een ander artikel…), kijkt men hier naar de procentuele score. Dit wordt omgezet naar een decimaal getal (73% wordt 0,73) en in de statistische tabel wordt gezocht welk eloverschil hiermee overeenkomt. Dit telt men bij het gemiddelde elo van de tegenstanders op. Het resultaat is dan de TPR.
In het geval van ons voorbeeld is dat dan:
Procentuele score = 7,5/15 = 50% of 0,50.
Overeenkomstig eloverschil: 0 elopunten
Gemiddelde elo=1438 elo
TPR = gemiddelde + eloverschil = 1438 + 0 = 1438 elo
Had de speler één match meer gewonnen (score: 8,5/15 = 57%), dan was het overeenkomstig eloverschil 50 punten.
Dan was de TPR = gemiddelde + eloverschil = 1438 + 50 elo = 1488 elo
Kashdan
Het Kashdansysteem is eigenlijk -zoals veel scheidingssystemen- een alternatieve score, maar wordt ook gebruikt als scheidingssysteem.
Hierbij krijg je 4 punten bij winst, 2 bij remise en 1 voor verliespartijen. Niet gespeelde partijen (forfaits ea.) leveren geen punten op.
In het geval van ons voorbeeld is dat dan:
4 keer gewonnen, 7 remises en 4 verliespartijen: 4 × 4 + 7 × 2 + 4 × 1 = 16 + 14 + 4 = 34 punten.
Koya
Het Koyasysteem houdt enkel rekening met de scores van tegenstanders die de helft (of meer) van de punten gehaald hebben.
De scores van deze tegenstanders wordt opgeteld.
In ons voorbeeld haalden alle spelers boven onze voorbeeldspeler de helft.
We dienen dus enkel hun scores op te tellen:
13,5 + 3 × 11,5 + 8 +7,5 = 63,5 punten
Andere
Er bestaan nog talloze andere scheidingssystemen die niet veel uitleg nodig hebben…
- Onderling resultaat: Diegene die won, heeft een beter onderling resultaat. Werkt enkel met twee spelers!
- Aantal overwinningen: Dit is toch wel duidelijk, niet?
- Testmatch: Eén of meerdere wedstrijden beslissen wie de betere is.
- Loterij: Een willekeurige persoon staat bovenaan. Nogal flauw om dit te gebruiken en wordt dan ook zelden gebruikt om die reden!
- Aantal keer zwart: Diegene die het meest met zwart speelde, heeft een beter resultaat…
- ELO-tegenstand: Het gemiddelde of de som van de elo’s van de tegenstander. Meer is beter!
